Τα δωρεάν μέσα μαζικής μεταφοράς αποτελούν μια πρωτοποριακή πρακτική για τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του απαιτούμενου κόστους για την έκδοση εισιτηρίων.
Αν και η συγκεκριμένη πρακτική για τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν είναι ευρέως διαδεδομένη, ωστόσο υπάρχουν αρκετές πόλεις ανά τον κόσμο που έχουν καθιερώσει το μέτρο, βελτιώνοντας την καθημερινότητα των πολιτών.
Παρόλο που το κόστος από την υιοθέτηση του μέτρου είναι υψηλό για τις τοπικές αρχές, εντούτοις, τα οφέλη είναι σημαντικά για την μετάβαση στην πράσινη οικονομία και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ας δούμε ποιες είναι οι έξι πόλεις που έχουν καθιερώσει πρωτοποριακά προγράμματα με δωρεάν μετακινήσεις με τις δημόσιες συγκοινωνίες.
Πόλη του Λουξεμβούργου, Λουξεμβούργο
Το Λουξεμβούργο έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που προσέφερε εντελώς δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες το 2020, τόσο για τους μόνιμους κατοίκους, όσο και για τους τουρίστες, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούν τα λεωφορεία, τα τρένα και τα τραμ χωρίς κόστος, σε μια προσπάθεια να μειωθεί η χρήση των ιδιωτικών οχημάτων.
Η δωρεάν υπηρεσία δεν ισχύει μόνο για την πόλη του Λουξεμβούργου, αλλά εκτείνεται και σ’ ολόκληρη την ύπαιθρο. Παράλληλα, ορισμένοι δήμοι έχουν καθιερώσει μια υπηρεσία με μίνι – λεωφορεία, ευρέως γνωστά ως «Ruffbus», που παραλαμβάνουν απευθείας τους κατοίκους από την πόρτα του σπιτιού τους.
Βελιγράδι, Σερβία
Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, η σερβική πρωτεύουσα έγινε η μοναδική ευρωπαϊκή πόλη με πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου κατοίκων, όπου τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι δωρεάν. Αξίζει να σημειωθεί πως το Βελιγράδι υποδέχεται κάθε χρόνο 1 εκατομμύριο τουρίστες, ενώ έχει πληθυσμό σχεδόν 1,7 εκατομμυρίων κατοίκων. Το μέτρο αποσκοπεί κυρίως στη μείωση της ρύπανσης στο Βελιγράδι, το οποίο συχνά κατατάσσεται μεταξύ των 10 πιο μολυσμένων πόλεων στον κόσμο, βάσει των δεδομένων της ελβετικής εταιρείας IQ Air, η οποία μετρά την ατμοσφαιρική ρύπανση παγκοσμίως.
Παράλληλα, όλος ο στόλος των λεωφορείων, των τραμ και των τρόλεϊ πρόκειται να ανανεωθεί έως το 2027, σύμφωνα με τον δήμαρχο, Aleksandar Šapić.
Είτε αποφασίσετε να πάρετε το λεωφορείο, είτε το τρένο, μέσα σε ελάχιστα λεπτά μπορείτε να θαυμάσετε μερικά από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της πόλης, όπως το Μουσείο Nikola Tesla ή να μεταβείτε στην εκκλησία του Αγίου Σάββα, που είναι ο μεγαλύτερος Ορθόδοξος ναός των Βαλκανίων.
Στα σχέδια της πόλης βρίσκεται ασφαλώς και η κατασκευή μετρό που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί έως το 2030, το οποίο αναμένεται να βελτιώσει την καθημερινότητα των κατοίκων.
Κάνσας Σίτι, Μιζούρι
Το 2020, το Κάνσας Σίτι (η μεγαλύτερη πόλη στην πολιτεία του Μιζούρι) έγινε η πρώτη μεγάλη πόλη των ΗΠΑ που εφάρμοσε δωρεάν υπηρεσίες λεωφορείων στον απόηχο της πανδημίας. Πέντε χρόνια αργότερα, το δημοτικό συμβούλιο συμφώνησε να διατηρήσει το μέτρο μέχρι τον Απρίλιο του 2025, διευκολύνοντας τις μετακινήσεις για τους ηλικιωμένους, τους φοιτητές και εν γένει τους κοινωνικά αδύναμους.
Η δωρεάν υπηρεσία λεωφορείων λειτουργεί κυρίως σ’ όλο το κέντρο του Κάνσας Σίτι στην πλευρά του Μιζούρι, με ορισμένες γραμμές να εκτείνονται προς τα προάστια.
Νέο Δελχί, Ινδία
Από το 2019, το Νέο Δελχί παρέχει ένα μοναδικό στο είδος του μέτρο – τα «ροζ πάσο» – , και απευθύνεται αποκλειστικά σε γυναίκες που κατοικούν στην πρωτεύουσα της Ινδίας. Το μέτρο καθιερώθηκε για να περιορίσει την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά κυρίως για να θωρακίσει την ασφάλεια των γυναικών, στο περιθώριο ενός περιστατικού που είχε προκαλέσει οργή και αγανάκτηση παγκοσμίως και αφορούσε στον ομαδικό βιασμό μιας φοιτήτριας που επέβαινε σε ιδιωτικό λεωφορείο το 2012.
Επίσης, το μέτρο επεκτάθηκε το 2024 και για την τρανς κοινότητα της πόλης. Σύμφωνα, πάντως, με τα διαθέσιμα στοιχεία, έχει σημειωθεί τεράστια αύξηση των μετακινήσεων των γυναικών από την στιγμή που καθιερώθηκε το μέτρο, βοηθώντας τες να εξοικονομήσουν χρήματα για την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το ποσοστό των ροζ εισιτηρίων επί των συνολικών εισιτηρίων που επικυρώνονται, έχει σχεδόν διπλασιαστεί, αφού από το 25% το 2021, εκτοξεύθηκε στο 46% το 2024. Το μέτρο είναι προς το παρόν διαθέσιμο μόνο για τις κατοίκους της πόλης, αν και ενδέχεται να επεκταθεί στο μέλλον και για τους τουρίστες.
Ταλίν, Εσθονία
Η πρωτεύουσα της Εσθονίας ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες πόλεις που εφάρμοσε δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες (λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ) για τους μόνιμους κατοίκους το 2013. Σήμερα, ο πληθυσμός της πόλης αγγίζει σχεδόν τους 458.000 κατοίκους, οι οποίοι καλούνται μόνο να καταβάλλουν ένα μικρό αντίτιμο (2 ευρώ) για να εκδώσουν ένα δωρεάν πάσο για την ταυτοποίηση τους, που είναι γνωστό ως «πράσινη κάρτα».
Οι επισκέπτες, ωστόσο, μπορούν να επωφεληθούν, αγοράζοντας την «κάρτα Ταλίν». Αυτό το πάσο ισχύει για διάφορα χρονικά διαστήματα (24, 48 ή 72 ώρες) και το κόστος του κυμαίνεται από 45 έως 78 ευρώ. Μπορεί το κόστος να σας φαίνεται υψηλό, ωστόσο, εκτός από τις απεριόριστες διαδρομές στις δημόσιες συγκοινωνίες συγκαταλέγεται και η (γρήγορη) πρόσβαση σε περισσότερα από 50 αξιοθέατα σ΄όλο το Ταλίν, μεταξύ των οποίων, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το σπίτι του πρώην τσάρου Πέτρου του Μεγάλου.
Δουνκέρκη, Γαλλία
Η Δουνκέρκη, που βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Γαλλίας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το 2018, η γαλλική πόλη προσφέρει δωρεάν μετακινήσεις με τα λεωφορεία της τόσο στους κατοίκους, όσο και στους επισκέπτες. Το μέτρο αύξησε σημαντικά την χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών, κυρίως από νέους και ηλικιωμένους, και μείωσε την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Το DK’Bus είναι μια δωρεάν υπηρεσία εντός των ορίων της πόλης, ενώ εκτείνεται δυτικά μέχρι την κοινότητα Gravelines.
Στα ανατολικά, μπορεί κανείς να φθάσει δωρεάν μέχρι το Βέλγιο. Τα δωρεάν δρομολόγια διευκολύνουν την επίσκεψη σχεδόν σε κάθε αξιοθέατο της πόλης, όπως στο περίφημο πολεμικό μουσείο (Museum Dunkerque 1940 Operation Dynamo) με εκθέματα από τη μάχη της Δουνκέρκης, ανάμεσα στους ναζί και τα στρατεύματα της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και του Βελγίου.
Πηγή: www.newsit.gr
