Τι επιδιώκει η κυβέρνηση της Δανίας
Η Δανία έστειλε ιδιωτικά μηνύματα στην ομάδα συνεργατών του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζοντας την επιθυμία για συζήτηση της ενίσχυσης της ασφάλειας στη Γροιλανδία ή της αύξησης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ μετέδωσε σήμερα ο αμερικανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Axios, επικαλούμενος δύο πηγές.
Ο Τραμπ που αναλαμβάνει τα προεδρικά καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου, έχει περιγράψει την άσκηση αμερικανικού ελέγχου στη Γροιλανδία, μιας ημιαυτόνομης περιοχής της Δανίας ως μία “άμεση προτεραιότητα”.
Ο ίδιος, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο άσκησης στρατιωτικών ή οικονομικών πιέσεων, συμπεριλαμβανομένων και των δασμών κατά της Δανίας.
Γιατί έχει σημασία: Η άρνηση του Τραμπ να αποκλείσει τη χρήση στρατιωτικής δύναμης για να αποκτήσει τον έλεγχο της Γροιλανδίας ισοδυναμούσε ουσιαστικά με απειλή εισβολής σε έναν μακροχρόνιο σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Αυτές οι δηλώσεις αιφνιδίασαν την Κοπεγχάγη και πολλές άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Η ευρύτερη εικόνα: Η Γροιλανδία (πληθυσμός 56.000) είναι κατά κύριο λόγο αυτόνομη, αλλά η Δανία διατηρεί την ευθύνη για την άμυνά της.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι ο έλεγχος της Γροιλανδίας, του μεγαλύτερου νησιού στον κόσμο, είναι απαραίτητος για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα.
Ο γιος του, Ντον Τζούνιορ, επισκέφθηκε αυτή την εβδομάδα τη Γροιλανδία με καπέλα MAGA (Make America Great Again).
Η κλιματική αλλαγή ανοίγει τον Αρκτικό για ανταγωνισμό μεταξύ υπερδυνάμεων και θα μπορούσε επίσης να διευκολύνει την εκμετάλλευση των ορυκτών πλούτων της Γροιλανδίας.
Πίσω από τις γραμμές: Η δανέζικη κυβέρνηση επιθυμεί να πείσει τον Τραμπ, μέσω των μηνυμάτων που μεταβιβάστηκαν στους συμβούλους του αυτή την εβδομάδα, ότι οι ανησυχίες του για την ασφάλεια μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς να διεκδικήσει η Γροιλανδία τις ΗΠΑ.
Ένας ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε στο Axios ότι η Δανία θεωρείται ευρέως ως ένας από τους πιο στενούς συμμάχους των ΗΠΑ εντός της ΕΕ και κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα ήταν η πρώτη χώρα με την οποία ο Τραμπ θα διαπληκτιζόταν.
Τι συμβαίνει: Η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν και ο Γροιλανδός ομόλογός της, Μούτε Έγκεντε, συναντήθηκαν την Παρασκευή στην Κοπεγχάγη για να συζητήσουν την κατάσταση.
Σε συνέντευξη τύπου μετά τη συνάντηση, η Φρεντέρικσεν δήλωσε ότι ζήτησε συνάντηση με τον Τραμπ.
Ο Έγκεντε ανέφερε ότι είναι επίσης έτοιμος να μιλήσει με τον εκλεγμένο πρόεδρο.
«Η Γροιλανδία ανήκει στον λαό της Γροιλανδίας. Δεν θέλουμε να είμαστε Δανοί, δεν θέλουμε να είμαστε Αμερικανοί. Θέλουμε να είμαστε Γροιλανδοί», δήλωσε ο Έγκεντε, υποστηρικτής της ανεξαρτησίας, στη συνέντευξη Τύπου.
Στο παρασκήνιο: Οι πηγές ανέφεραν ότι η δανέζικη κυβέρνηση θέλει να αποφύγει μια δημόσια σύγκρουση με τη νέα αμερικανική διοίκηση και ζήτησε διευκρινίσεις από την ομάδα του Τραμπ, σχετικά με το τι ακριβώς εννοούσε ο εκλεγμένος πρόεδρος με τις δηλώσεις του νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Στα μηνύματα που μεταβιβάστηκαν στην ομάδα του Τραμπ, η δανέζικη κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση, αλλά εξέφρασε ετοιμότητα να συζητήσει οποιοδήποτε άλλο αίτημα των ΗΠΑ σχετικά με το νησί, σύμφωνα με τις πηγές.
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη στρατιωτική βάση στη Γροιλανδία και συμφωνία με τη Δανία που χρονολογείται από το 1951 για την άμυνα του νησιού, βάσει της οποίας η αύξηση των αμερικανικών δυνάμεων θα μπορούσε εύκολα να συζητηθεί.
Οι Δανοί αξιωματούχοι έχουν ήδη δηλώσει ότι εξετάζουν επιπλέον μέτρα για την αύξηση των επενδύσεων στις στρατιωτικές υποδομές και δυνατότητες στη Γροιλανδία, σε διαβούλευση με την κυβέρνηση της Γροιλανδίας.
Ευρύτερη οπτική: Η Γροιλανδία έπαιξε βασικό ρόλο στην άμυνα του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ως μέρος ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για την ανίχνευση σοβιετικών υποβρυχίων ή πιθανών πυραύλων.
Με τα νέα θαλάσσια περάσματα να ανοίγουν καθώς η κλιματική αλλαγή μετασχηματίζει τον Αρκτικό, η γεωγραφία της Γροιλανδίας γίνεται ακόμα πιο σημαντική. Ωστόσο, αν η πραγματική ανησυχία του Τραμπ είναι η ασφάλεια, δεν υπάρχει λόγος οι ΗΠΑ να μην αυξήσουν απλά τη στρατιωτική παρουσία και τις δυνατότητές τους στη Γροιλανδία στο πλαίσιο της συμμαχίας με τη Δανία, υποστηρίζει ο Μάλτε Χούμπερτ, ιδρυτής και ανώτερος συνεργάτης στο Arctic Institute.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μπλίνκεν υποβάθμισε τις δηλώσεις του Τραμπ, λέγοντας ότι δεν υπάρχει λόγος να χάνουμε χρόνο με αυτές. «Δεν είναι καλή ιδέα και δεν πρόκειται να συμβεί», δήλωσε ο Μπλίνκεν.
Ωστόσο, οι συνεχιζόμενες δηλώσεις του Τραμπ για το ζήτημα αυτό και η επίσκεψη του γιου του σημαίνουν ότι οι Δανοί και οι Γροιλανδοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να αποκλείσουν την πιθανότητα ο Τραμπ να μην αστειεύεται με τις δηλώσεις του.
Το συμπέρασμα: Το κύριο ερώτημα είναι αν ο Τραμπ θα είναι ικανοποιημένος με μια συμφωνία με τη Δανία και θα τη θεωρήσει νίκη ή αν η πραγματική του αποστολή είναι να γίνει ο πρώτος πρόεδρος εδώ και 80 χρόνια που αποκτά νέα εδάφη για τις ΗΠΑ.
Πηγή: www.news.gr